پالس اکسیمت، در حقیقت روشی برای تعیین میزان مولکولهای هموگلوبینی که با اکسیژن آمیخته شدهاند، است. این روش با استفاده از دستگاهی به نام پالس اکسیمتر انجام میشود. پالس اکسیمتر (اکسیژن سنج خون) وسیلهای است که با کمک آن میتوان میزان درصد اشباع اکسیژن خون سرخرگ انسان را اندازهگیری کرد.
به زبان ساده این دستگاه میزان SPO2 خون (میزان سطح اکسیژن محلول در خون) و PR (میزان ضربان قلب) را نشان می دهد.
بیشتر دستگاه های پالس اکسیمتر، تعداد و آهنگ ضربان قلب را نیز نمایش میدهند. جالب است بدانید که این دستگاه از سال ۱۹۸۰ وارد عرصه پزشکی شد. در حال حاضر دو نوع از این دستگاه در بازار وجود دارد : انگشتی (سیار) و مرکزی (ثابت).
دستگاه پالساکسیمتر مرکزی یا همان ثابت بیشتر در اورژانس بیمارستانها و یا برای بیماران بستری شده استفاده میشود.
اهمیت اکسیژن برای بدن
تقریباً ۹۷ درصد از مقدار اکسیژنی که به بافتها میرسد، از طریق ترکیب شیمیایی اکسیژن با هموگلوبین است. میزان نرمال اکسیژن خون در یک فرد عادی بین ۹5 تا ۹8 درصد است. همچنین میزان ضربان قلب هر فرد نسبت به سن و وزن و نوع هر فرد یا بیمار متفاوت می باشد. بیماری هایی وجود دارند که باعث کم شدن غلظت اکسیژن خون می شوند. برخی از این بیماری ها عبارتند از:
در صورت کمبود اکسیژن در خون، فرد ابتدا دچار تنگی نفس میشود. اگر سطح اکسیژن بسیار پایین باشد، رنگ پوست، لبها و ناخن ها بنفش میشود. سطح بالای دیاکسید کربن در خون میتواند باعث تنفس سریع و سردرگمی در فرد شود. یکی از دلایل مهم کمبود اکسیژن در خون، مشکلات ریوی محسوب میشود.
مشاهده: اجاره مانیتور علائم حیاتی
بنابراین افراد سیگاری در معرض خطر بسیار زیادی هستند. این موضوع اهمیت خرید پالس اکسیمتر را برای بیماران خاص نشان میدهد.
سطوح نرمال برای اندازه گیری پالس اکسیمتر
به طور کلی، اگر میزان اکسیژن خون در افراد، کم تر از 95 باشد، وضعیت فرد غیر طبیعی است. آنچه که حائز اهمیت است، مدت زمان این کاهش است. اگر سطح اکسیژن کمتر از حد نرمال، در طول شب باشد و بیش از 5 دقیقه طول بکشد، ممکن است هیپوکسمی تشخیص داده شود.
این میزان افت در سطوح اکسیژن خون ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. اگر علت اصلی علت آن آپنه خواب باشد، درمان CPAP یا Bilevel ممکن است موثر باشد. با این حال، در صورتی که به آپنه خواب ارتباطی نداشته باید، استفاده از اکسیژن مکمل برای رفع این اختلال لازم است.
نحوه استفاده و عملکرد دستگاه
از پالس اکسیمتر علاوه بر انگشتان دست در نواحی دیگری از بدن هم استفاده می شود. برخی از این نواحی عبارتند از: لاله گوش، انگشت شست پا و بینی. اما در نوزادان، از این دستگاه در کف پا، کف دست، انگشت شست پا یا انگشت شست دست استفاده میشود. اگر میزان نرمال اکسیژن خون فرد کمتر از ۹۰ درصد شود زنگ هشدار دستگاه به صدا درمیآید.
دستگاه پالس اکسیمتر، از یک سنسور نوری برای تشخیص سطح اکسیژن خون کمک میگیرد. در واقع در یک طرف دو LED به عنوان فرستنده قرارگرفته اند که ۲ موج نور قرمز و مادون قرمز را منتشر میکنند. با جذب این نورها توسط هموگلوبین و اکسیژن خون، این دستگاه میزان اکسیژن خون را نمایش میدهد.
در هنگام استفاده از پالس اکسیمتر به نکات زیر را رعایت کنید :
مشاهده: چکاپ کامل در منزل
- پالس اکسیمتر در انگشت های سرد عملکرد ضعیف خواهند داشت، بنابراین انگشت مورد نظر را کمی ماساژ بدهید تا گرم شود.
- بین دستگاه و انگشت نباید مانعی مانند ناخن مصنوعی، لاک، تتو ، رنگ حنا و… وجود داشته باشد.
چه عواملی میتواند موجب اختلال در ثبت نتیجه شوند؟
برخی از عوامل که می توانند موجب اختلال در ثبت نتیجه پالس اکسیمتر شوند عبارتند از:
- لاك ناخن (در صورت اتصال پروب به انگشت دست)
- برق قوی
- كافي نبودن جريان خون درون بافت (هيپوولمی يا هيپوترمی)
- ناهنجاری های خاص هموگلوبين
- عدم وجود نبض در يك اندام
- مطابقت نداشتن سرعت ضربان يا موج نبض پالس اكسيمتر با نبض واقعي بيمار
- کم خونی (آنمی)
- انقباض عروق محيطی (سپسيس، هيپوترمی يا آسيب اندامها بر اثر سرما)
- رنگ حنا
- شوك يا هيپوپرفيوژن مربوط به از دست دادن خون يا خون رسانی ضعيف
- مسموميت با مونوكسيد كربن
- عدم تطابق تعداد نبض واقعی بيمار با تعداد نبضی كه پالس اكسيمتر نشان ميیدهد
چه زمانی از پالس اکسیمتر استفاده کنیم؟
حتما در اطرافیان خود و یا حتی در فیلمها دیدهاید که دستگاه پالس اکسیمتر، به بینی یا سرانگشت فرد وصل است. این دستگاه در برخی از مواقع حتما باید مورد استفاده قرار بگیرد تا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنند. یعنی هر لحظه میزان اکسیژن خون را اندازه بگیرند. پزشکان از این دستگاه برای شرایط متفاوتی استفاده میکنند، اما بهطور کلی مواقع مهم استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر، عبارتند از:
مشاهده: اجاره کپسول اکسیژن در منزل
- هنگام مشکلات ریوی و برای بررسی عملکرد داروهای ریه
- در مواقع ایجاد مشکلات تنفسی برای تعیین ضرورت استفاده از دستگاه ونتیلاتور
- بررسی مشکلات تنفسی در طول خواب
- در حین عمل جراحی و پس از انجام آن به دلیل استفاده از داروهای بیهوشی و تسکیندهنده ها
- اطمینان از عملکرد درست دستگاه تنفسی برای انجام فعالیت زیاد
انديكاسيونهای (موارد مصرف) پالس اکسیمتر:
- بررسی درصد اكسيژن اشباع شده شريانی (بررسی درصد اشباع اكسيژن خون شريانی)
- يك روش غيرتهاجمی جهت سنجش اشباع هموگلوبينها از اكسيژن در بيماران با احتمال هیپوکسی
- همراهی و حمايت از بيمار تا زمان رفع اشكالات مربوط به اختلالات تنفسی در بيماران
- بررسی ميزان اكسيژن خون در طی عمل جراحی در اتاق عمل
- بررسی ميزان اكسيژن خون در ضمن اقدام درمانی در راه هوايی بيمار، گذاشتن لولهی تراشه و ساكشن كردن ترشحات و راه هوايی
- بررسی ميزان اكسيژن خون در ضمن انتقال بيمار
- بررسی ميزان اكسيژن خون در ضمن نقل و انتقال بيمارانی كه اختلالات تنفسی دارند
- بررسی ميزان افزايش اكسيژن خون در بيمارانی كه اكسيژن دريافت ميكنند
- بررسی ميزان اكسيژن خون شريانی در بيمارانی كه از دستگاه تهويه ی مصنوعی جدا شده و تحت مراقبتهای جداسازی از دستگاه ميباشند
راهنمای خرید پالس اکسیمتر
اگر دچار مشکلات تنفسی و یا مشکلی که شما را با کمبود اکسیژن مواجه میکند هستید، داشتن یک دستگاه پالس اکسیمتر برایتان بسیار مفید است. برای خرید پالس اکسیمتر ابتدا باید نیاز خود را بررسی کنید. ویژگیهای خاصی برای این دستگاه وجود دارند که حتما باید در زمان خرید پالس اکسیمتر به آنها توجه کنید. برای مثال دستگاهی را تهیه کنید که قدرت تشخیص و البته خطای حداقلی را داشته باشد.
پالس اکسیمتر ها عموما با برق و یا باتری قابل شارژ کار میکنند. توانایی باتری دستگاه در صورت نبودن برق برای شارژ مجدد از اهمیت بالایی برخوردار است. مثلا اینکه حداقل بتواند ۴ ساعت بدون شارژ مجدد کار کند. در دستگاههای پالس اکسیمتر ثابت که برای بیماران بستری شده استفاده میشود، باید سنسورهای پوستی برای بیمارانی که دچار حساسیتهای پوستی هستند وجود داشته باشد. قیمت دستگاه بستگی به میزان پیشرفته بودن آن دارد. بهتر است قبل از خرید پالس اکسیمتر با پزشک خود مشورت کنید.
مشاهده: اجاره بای پپ در منزل
اگر مشکلات حادی داشته باشید ممکن است نیاز به دستگاه پیشرفته آن داشته باشید. بهتر است بدانید که خرید پالس اکسیمتر و استفاده از آن، نیاز به راهنماییهای تخصصی بیشتری دارد.
خرید انواع پالس اکسیمتر انگشتی ریشتر
پالس اکسیمتر ریشتر ساخت کشور آلمان، یکی از دستگاههای دقیق ثبت اکسیژن خون است. این دستگاه باوجود نکات مثبتی که دارد، قیمت معقولانه ای در بازار دارد. برخی از این مزیتهای عبارتند از: لامپ LED باکیفیت، وضوح بالای نمایشگر، ماندگاری بالا باتری، تشخیص دقیق و خاموش شدن خودکار در صورت عدم استفاده.
البته انواع قیمت پالس اکسیمتر انگشتی ریشتر بستگی به مدل آن دارد. اما باید بدانید که قیمت تقریبی آن بین یک میلیون و یا حتی کمتر متغیر است. در مورد زمان استفاده از باتری آن باید بدانید تا ۳۰ ساعت میتوان با استفاده از باتری از آن استفاده کرد
مدل C1 به دلیل جم و جور بودنش یک محصول بسیار کاربردی محسوب میشود. جالب است بدانید که وزن این دستگاه تنها ۵۰ گرم است. این موضوع باعث شده تا بسیاری از افراد از آن در زمان پیادهروی، کوهنوردی و انجام کارهای روزمره به راحتی استفاده کنند. نوع اندازهگیری مدل C1 بهصورت میزان اکسیژن محلول در خون و فرکانس قلب است.
خرید پالس اکسیمتر مدل C1
مدل C1 به دلیل جم و جور بودنش یک محصول بسیار کاربردی محسوب میشود. جالب است بدانید که وزن این دستگاه تنها ۵۰ گرم است. این موضوع باعث شده تا بسیاری از افراد از آن در زمان پیادهروی، کوهنوردی و انجام کارهای روزمره به راحتی استفاده کنند. نوع اندازهگیری مدل C1 بهصورت میزان اکسیژن محلول در خون و فرکانس قلب است.
بهتر است بدانید که این دستگاه دارای سیستم خاموشی خودکار در صورت عدم استفاده نیز است. دستگاه پالس اکسیمتر مدل C1 قادر است مقادیر SPO2 و PR را با سرعت و دقیق اندازهگیری کند. محبوبیت آن تنها به دلیل اندازه کوچک آن نیست، بلکه قیمت بسیار مناسب آن نیز مؤثر بوده است.
دسترسی سریع